Welkom bij deze whitepaper over de impact van de nieuwe Omgevingswet op Seveso (BRZO)-bedrijven. In deze whitepaper, getiteld “De nieuwe omgevingswet, wat verandert er voor Seveso (BRZO) bedrijven?”, bespreken we de veranderingen die deze wet met zich meebrengt en hoe deze bedrijven zich hierop kunnen voorbereiden.
“Ik ben Chris Ackermans van DG-360°. Met de invoering van de Omgevingswet op 1 januari 2024, staan Seveso (BRZO)-bedrijven voor enkele belangrijke veranderingen.
Deze whitepaper biedt essentiële inzichten om uw bedrijf succesvol aan te passen aan de nieuwe regelgeving.
Ontdek hoe de naamswijziging van BRZO naar Seveso, de integratie van vergunningstelsels, en de digitalisering via het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) uw bedrijf zullen beïnvloeden.
Bereid uw bedrijf voor op een toekomst waarin veiligheid en milieu centraal staan, en ontdek de kansen die deze wet biedt op het gebied van innovatie en maatschappelijke betrokkenheid.”
— Chris Ackermans, CEO DG-360°
Heeft u vragen of wilt u weten hoe DG-360° uw bedrijf kan ondersteunen met ons state-of-the-art veiligheidsbeheerssysteem? Neem dan contact met ons op.
De nieuwe omgevingswet, wat verandert er voor Seveso (BRZO) bedrijven?
Na een paar keer te zijn uitgesteld omdat het onderliggende digitale stelsel er technisch gezien nog niet klaar voor was, is de Omgevingswet nu echt per 1 januari 2024 ingevoerd.
In de nieuwe Omgevingswet zijn 26 wetten voor de leefomgeving gebundeld tot 1 wet. De nieuwe Omgevingswet is verder uitgewerkt in 4 Algemene Maatregelen van Bestuur (AMvB’s):
De inhoud van het Brzo 2015, zoals overgenomen uit Richtlijn nr. 2012/18/EU van het Europees Parlement komt vooral terug in de eerste 3 AMvB’s.
- Omgevingsbesluit (Procedures, coördinatie, toezicht en handhaving)
- Besluit kwaliteit leefomgeving (De aanwijzing van domino-inrichtingen, de risicokaart en de veiligheid afstanden in het omgevingsplan)
- Besluit activiteiten leefomgeving (De Brzo inhoud (verplichtingen)
- Besluit bouwwerken leefomgeving
Om de Omgevingswet uit te voeren, hebben overheden de beschikking over 6 ‘kerninstrumenten’: de omgevingsvisie, het programma, decentrale regels, algemene rijksregels, de omgevingsvergunning en het projectbesluit. Hiermee kunnen zij beleid maken en uitvoeren. (Link)
De nieuwe opzet van de wet beoogt de regels omtrent ruimtelijke ordening, milieu, water en natuur eenvoudiger en inzichtelijker te maken. BRZO-bedrijven, die zich bezighouden met gevaarlijke stoffen, worden sterk beïnvloed door de wijzigingen in de regelgeving. Hier zijn enkele belangrijke gevolgen van de Omgevingswet voor BRZO-bedrijven:
De term BRZO wordt vervangen door Seveso
Het Besluit risico’s zware ongevallen 2015 (Brzo 2015) is per 1 januari 2024 ingetrokken en opgenomen in de nieuwe Omgevingswet. (Link)
Een naamswijziging maakt niet heel veel uit in de inhoud, maar voor de vorm natuurlijk wel. Een gemiddeld Seveso bedrijf heeft in al haar hand-boeken/procedures, werkinstructies & formulieren gemiddeld 125x het woord BRZO staan. De jaarlijkse BRZO inspecties (die gewoon doorgaan, maar dan als Seveso inspectie, door de Seveso omgevingsdiensten) (link) zullen uiteraard geen gecategoriseerde overtredingen gaan schrijven als een het bedrijf overal nog steeds BRZO heeft staan, maar het is wél een indicator hoe goed/snel het bedrijf inspeelt op veranderingen.
Eenvoudiger vergunningensysteem
De Omgevingswet integreert verschillende vergunningstelsels in één omgevingsvergunning. Voor Seveso bedrijven betekent dit minder administratieve last doordat milieuvergunningen, bouwvergunningen en watervergunningen nu worden samengebracht in één vergunning.
Snellere procedures, wat met name belangrijk is bij uitbreiding of aanpassing van installaties.
Een mogelijkheid om digitaal aanvragen en communiceren via het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO), dus niet meer via de OLO, wat de doorlooptijden kan verkorten.
Integrale benadering van risico’s
De Omgevingswet legt een grotere nadruk op een integrale benadering van veiligheid en milieu. Voor Seveso bedrijven betekent dit dat er meer aandacht komt voor de omgevingsveiligheid in de breedste zin van het woord, waarbij niet alleen wordt gekeken naar interne veiligheid, maar ook naar de effecten op de omliggende omgeving (bijvoorbeeld impact op nabijgelegen woningen en infrastructuur). Seveso bedrijven deden dit al heel behoorlijk, dus dit is vooral een punt voor Arie bedrijven om in de gaten te houden.
De risicoanalyse breder wordt getrokken, waarbij naast veiligheidsrisico’s ook milieuaspecten worden meegenomen in het kader van de gebruiksruimte van de omgeving.
Meer verantwoordelijkheid bij bedrijven
De Omgevingswet gaat uit van zelfregulering en meer eigen verantwoordelijkheid, voor zowel burgers, als voor bedrijven. Dit betekent voor Seveso bedrijven dat zij proactief moeten aantonen dat zij voldoen aan de veiligheidseisen en milieurisico’s beheersen, bijvoorbeeld via periodieke milieu- en veiligheidsrapportages.
Bedrijven zelf verantwoordelijk blijven voor monitoring en naleving van milieuregels, met een grotere nadruk op preventie van incidenten.
Afstemming met omgevingsplannen
Gemeenten en provincies stellen onder de Omgevingswet omgevingsplannen en programma’s op, waarin lokale regels voor de fysieke leefomgeving worden vastgelegd. Gemeenten leggen in hun omgevingsplannen niet alles meer tot in detail vast, zoals zij dat eerder wel deden in bestemmingsplannen. (link) Hierdoor hebben inwoners en bedrijven meer ruimte om hun plannen uit te werken.
Seveso bedrijven moeten echter uiteraard wél rekening houden met deze plannen, vooral in relatie tot ruimtelijke indeling, zoals bufferzones tussen het bedrijf en omliggende woonwijken of natuurgebieden.
Mogelijke beperkingen of aanpassingen in bedrijfsvoering om aan lokale omgevingsdoelen te voldoen, zoals emissienormen of risicobeperkende maatregelen voor omwonenden.
Strengere eisen voor risicobeheersing en transparantie
Seveso bedrijven moeten onder de nieuwe Omgevingswet zorgen voor transparantie richting de overheid en het publiek over hun risico’s en maatregelen.
Proactief risicocommunicatie voeren met de omgeving, bijvoorbeeld door bewoners te informeren over de aard van de risico’s en de genomen veiligheidsmaatregelen.
Beter inspelen op lokale omgevingsrisico’s, bijvoorbeeld als er gevoelige bestemmingen in de buurt liggen zoals ziekenhuizen of scholen.
Betere samenwerking met overheden
De Omgevingswet stimuleert nog meer de samenwerking tussen bedrijven en overheden. Seveso bedrijven hadden al te maken met gezamenlijke controles en integrale handhavingsacties van verschillende overheidsinstanties, zoals:
- De gemeente.
- De Omgevingsdiensten.
- Veiligheidsregio’s.
- Brandweer
- Provincie
De nieuwe wet maakt dus voor Seveso bedrijven op dit punt niet zo’n verschil. Voor Arie bedrijven echter des te meer. Het kan leiden tot betere en meer gecoördineerde inspecties en toezicht, maar ook tot een grotere verantwoordelijkheid om de dialoog met verschillende belanghebbenden actief te voeren.
Flexibiliteit voor innovaties
De Omgevingswet biedt Seveso bedrijven ook kansen op het gebied van innovatie, omdat de wet meer ruimte biedt voor maatwerk en flexibiliteit. Hierdoor kunnen bedrijven:
- Innovatieve oplossingen toepassen die milieuvriendelijker en veiliger zijn, zolang ze voldoen aan de algemene doelstellingen van de wet.
- Bepaalde afwijkingen van standaardregels aanvragen, bijvoorbeeld als nieuwe technologieën leiden tot verbeterde veiligheid en minder milieu-impact.
Maatschappelijke betrokkenheid en participatie
Seveso bedrijven worden onder de Omgevingswet aangemoedigd om betere relaties op te bouwen met de lokale gemeenschap. Dit houdt in dat ze vaker moeten overleggen met omwonenden en andere stakeholders over hun activiteiten en de veiligheidsmaatregelen die zij nemen.
Participatieprocessen moeten worden opgezet, zodat er inspraak is bij veranderingen in het bedrijf of de vergunningen die invloed kunnen hebben op de omgeving.
Conclusie
De impact van de Omgevingswet op Seveso bedrijven is op lange termijn aanzienlijk en vereist een andere manier van werken. De wet zorgt voor meer integratie van verschillende vergunningen, een grotere verantwoordelijkheid voor risicobeheersing, en een intensievere samenwerking met lokale overheden en omwonenden.
Dit kan leiden tot efficiëntere processen en betere veiligheids- en milieupraktijken, maar vraagt tegelijkertijd om meer proactieve inspanningen van de bedrijven zelf om aan alle nieuwe eisen te voldoen.
Op het gebied van specifieke nieuwe wet en regelgeving is er over de hele breedte van het Seveso-bedrijven landschap niet zoveel veranderd. De Europese richtlijn wás voorheen verankerd in het Besluit BRZO 2015 en is nu, verder onveranderd, verankerd in het Omgevingsbesluit, het Besluit kwaliteit leefomgeving en het Besluit activiteiten leefomgeving.
De landelijke handhavingsstrategie heet nu niet meer Landelijke Handhavingsstrategie Brzo , maar Landelijke Handhavingsstrategie Seveso-inrichtingen (LHS). Inhoudelijk zijn er geen wijzigingen aangebracht. (Link)
De BRZO inrichtingenlijst heet nu de Seveso inrichtingenlijst. Dit was eerst te vinden op brzoplus.nl en is aangepast naar seveso-plus.nl.
Het Wabo-bevoegd gezag bestaat niet meer, omdat de Wabo (Wet algemene bepalingen omgevingsrecht) niet meer bestaat, aangezien deze is opgenomen in de Omgevingswet. Hier hebben de verschillende overheden zelf ook nog wel moeite mee, zowel op de websites als in de (nieuwe) memo’s.
In de nieuwe Omgevingswet, is de Regeling Risico’s Zware Ongevallen (RRZO) geïntegreerd in een breder stelsel van regels voor omgevingsveiligheid. De RRZO, die tot nu toe gebaseerd was op het Besluit Risico’s Zware Ongevallen (BRZO 2015), wordt in de Omgevingswet geherstructureerd en ondergebracht bij het thema omgevingsveiligheid, en dan vooral in het Bal.
De PGS6, welke handvatten geeft voor de implementatie van het VBS, was in de update van 2023 al gedeeltelijk aangepast richting de nieuwe omgevingswet (link) en kan gewoon gebruikt blijven worden.
Bedankt voor je interesse in onze whitepaper: De nieuwe omgevingswet, wat verandert er voor Seveso(BRZO) bedrijven? Houd onze socials in de gaten voor meer interessante onderwerpen.
Heeft u vragen of wilt u weten hoe DG-360° uw bedrijf kan ondersteunen met ons state-of-the-art veiligheidsbeheerssysteem? Neem dan contact met ons op.
Bronnen
https://aandeslagmetdeomgevingswet.nl
https://www.getdialog.io/nl/post/de-omgevingswet-is-hier-wat-nu
https://www.dcmr.nl/actueel/nieuws/brzo-omgevingsdiensten-gaan-verder-als-seveso-omgevingsdiensten.
https://iplo.nl/regelgeving/omgevingswet/introductie/maak-kennis-omgevingswet
https://publicatiereeksgevaarlijkestoffen.nl/publicaties/online/pgs-6/2023/0-1-juni-2023
https://nipv.nl/blog/landelijke-handhavingsstrategie-seveso-inrichtingen
