ARIE-inrichtingen, oftewel Aanvullende Risico-Inventarisatie en -Evaluatie-inrichtingen, zijn bedrijven of installaties die vanwege de aard en omvang van hun werkzaamheden een verhoogd risico vormen voor mens en milieu, maar NIET onder de Seveso richtlijnen vallen.
Heel kort door de bocht heeft de NL overheid de Seveso drempelwaarden door 3 gedeeld, om zo alle bedrijven die (expres) net onder de Seveso drempels hingen, in het vizier te krijgen. Deze inrichtingen vallen nu onder de Arie-regeling. Ze dienen te voldoen aan extra veiligheidsmaatregelen om ernstige ongevallen met gevaarlijke stoffen te voorkomen. Er wordt van deze bedrijven verwacht dat ze zelf melding doen dat ze Arie-bedrijf zijn.
In dit artikel bespreken we wat ARIE-inrichtingen zijn, welke wet- en regelgeving van toepassing is, en wat de implicaties zijn voor bedrijven die onder deze regeling vallen.
Achtergrond en Doel
De ARIE-regeling is bedoeld om de risico’s van zware ongevallen met gevaarlijke stoffen te verkleinen. De regeling is ingegaan in december 2022 en is onderdeel van de Arboregeling. Wat de Nederlandse overheid eigenlijk gedaan heeft, is de ‘niche’ bedrijven die ónder de drempelwaarden van Seveso bleven, toch een beter bewustzijn van de risico’s bij proberen te brengen.
Dit gebeurt door bedrijven te verplichten extra maatregelen te treffen op het gebied van veiligheid en preventie.
Omvang van ARIE-bedrijven
Niemand weet zeker hoeveel bedrijven in Nederland onder deze Arie verplichting vallen. Er vielen ongeveer 800 bedrijven onder de oude regeling, en de inschatting is dat met de invoering van de herziene ARIE-regeling per 1 januari 2023 nu zo’n 200 extra bedrijven hieronder vallen.
Dit lijkt mij een conservatief ingeschat getal, maar niemand weet het dus zeker.
Nu vind ik persoonlijk dat de overheid eigenlijk geen ongelijk in heeft gehad om deze laag bedrijven wat duidelijker in beeld te krijgen. In de praktijk blijkt namelijk dat bedrijven zich meestal zeer bewust zijn van de drempelwaarden waarboven ze Seveso worden, en daar (soms met kunst en vliegwerk) onder proberen te blijven.
Praktijkvoorbeelden
Zo kennen we voorbeelden van fabrieken die meerdere grote zuurstoftanks hadden, maar er 1 of 2 afgesloten hebben, om maar geen Seveso inspecteurs over de vloer te krijgen en logistiek dienstverleners die grote hoeveelheden gevaarlijke goederen ‘in transit’ houden, om maar geen ADR jaarverslag te hoeven maken. (Ja, ik weet dat het ADR niets te maken heeft met PGS-15, dit voorbeeld is louter om een beeld te schetsen).
Wat wij zien is dat bij deze groep bedrijven er te vaak écht merkbaar minder kennis (en ook wil) is om hun bedrijf ‘zo veilig mogelijk’ te krijgen en te houden, door gevaren systematisch te inventariseren of door de wil te hebben continu te verbeteren
Hier staat tegenover dat de implementatie en continuïteit dit soort veiligheidsbeheersystemen kosten met zich meebrengen, en dat deze extra kosten vaak niet zijn meegenomen in de prijzen die de bedrijven hanteren naar hun klanten toe. Op die manier zitten sommigen van deze bedrijven ‘between a rock and a hard place’.
Daarnaast, zijn de drempelwaarden door Europa onderbouwd door gedegen onderzoek en mag je je afvragen waarom wij daar nu weer zover onder moeten gaan zitten. En wat is de volgende stap, weer ⅓ van deze ondergrens gaan bepalen voor de bedrijven die weer in de laag onder de Arie-bedrijven liggen??
Verschil in Veiligheid
Conclusie, er zit volgens mij echt wel een groot gat tussen de veiligheid bij Seveso bedrijven en die bij (een groot deel) van de Arie bedrijven. Deze discrepantie is niet in lijn met ‘het doel en de geest van de Seveso-regelgeving’. Het is niet vreemd dat de Nederlandse overheid hier iets aan is gaan doen.
We moeten de bedrijven die nu niet direct staan te springen om mee te werken aan deze ‘poppenkast’, echter ook weer niet direct afdoen als ‘moedwillig onveilig’.
Onze ervaring is namelijk dat er bij deze bedrijven zeker wel focus ligt op operationele veiligheid, maar vaak te weinig op systematische veiligheid.
Komt bij dat ik hierbij wel weer het gevoel krijg ‘Nederland wil altijd het beste jongetje van klas zijn’, en dat deze regeldruk kan leiden tot meer druk op onze concurrentiepositie en ons vestigingsklimaat.
Wanneer is een bedrijf een ARIE-inrichting?
Een bedrijf wordt als ARIE-inrichting aangemerkt wanneer het voldoet aan de volgende criteria:
Het bedrijf valt niet onder het Brzo 2015, maar werkt wel met aanzienlijke hoeveelheden gevaarlijke stoffen.
Er is een reëel risico op zware ongevallen met gevolgen voor werknemers en de omgeving.
Het gebruikt of produceert een bepaalde hoeveelheid gevaarlijke stoffen die de ARIE-drempelwaarden overschrijden. De drempelwaarden voor gevaarlijke stoffen zijn vastgesteld door de overheid en zijn gebaseerd op de eigenschappen van de stoffen, zoals explosiviteit, giftigheid en milieugevaar. De Arie-drempels zijn ongeveer ⅓ van de Seveso-drempels. Zie hieronder in afbeelding 1 de Arie drempels en daaronder de Seveso drempelwaarden. Voor alle Arie-drempels, zie bijlage 1 van het arbeidsomstandighedenbesluit
Verplichtingen van ARIE-inrichtingen
Bedrijven die als ARIE-inrichting worden geclassificeerd, moeten aan striktere eisen dan ‘gewone PGS-15 bedrijven’ voldoen. Zij moeten zich melden in het portaal van de Arbeidsinspectie. De belangrijkste verplichtingen zijn: (voor de exacte wetteksten klik hier)
Aanvullende Risico-Inventarisatie en -Evaluatie (ARIE)
Bedrijven moeten een gedetailleerde inventarisatie maken van de risico’s die gepaard gaan met hun activiteiten.
Er moeten maatregelen worden getroffen om deze risico’s te minimaliseren.
Preventiebeleid voor zware ongevallen
Ook wel veiligheidsbeleid genoemd
Veiligheidsbeheerssysteem (VBS)
Er moet een structureel veiligheidsmanagementsysteem worden geïmplementeerd.
Dit systeem moet regelmatig worden bijgewerkt en gecontroleerd.
Incidentmanagement en Preventie
Bedrijven moeten procedures hebben voor het voorkomen en beheersen van incidenten, zoals een intern noodplan.
Training en oefeningen voor werknemers om te reageren op calamiteiten zijn verplicht.
Meldingsplicht en Inspecties
ARIE-inrichtingen moeten melding maken van hun status bij de Inspectie SZW en andere relevante instanties.
Regelmatige inspecties door toezichthouders zoals de Nederlandse Arbeidsinspectie en de Omgevingsdiensten.
Gevolgen van niet-naleving
Doel van de regelgeving is bewustwording en voorkoming van (grote) calamiteiten. De veiligheid van werknemers en omwonenden moet zo min mogelijk in gevaar komen.
Als een bedrijf niet voldoet aan de ARIE-verplichtingen, kunnen er zware sancties volgen, waaronder:
Boetes en dwangsommen.
Stillegging van activiteiten.
Strafrechtelijke vervolging bij ernstige nalatigheid.
Nu is deze regeling op 1 januari 2023 van kracht geworden. Er is toen een overgangsperiode van 1 jaar vastgesteld, tot 1 januari 2024. Daarnaast heeft de overheid aangegeven tot 1 januari 2025 in ieder geval geen gecategoriseerde overtredingen (die kunnen leiden tot boetes) te zullen gaan uitdelen.
Bedrijven hebben dus (ruim) de tijd gehad om zich voor te bereiden op de consequenties van deze regelgeving. Er zijn voldoende best-practices beschikbaar bij de verschillende branche vertegenwoordigers en bij consultancy- en softwarebedrijven.
Verschil tussen ARIE en Brzo 2015
Hoewel zowel ARIE als Brzo 2015 zich richten op het beheersen van risico’s bij bedrijven die met gevaarlijke stoffen werken, zijn er enkele belangrijke verschillen:
Brzo 2015 is gericht op de zwaarste categorieën bedrijven die werken met grote hoeveelheden gevaarlijke stoffen en de regeling legt strikte verplichtingen op, zoals een veiligheidsrapport en uitgebreide externe noodplannen.
ARIE is bedoeld voor bedrijven die onder de drempelwaarden van Brzo 2015 vallen, maar toch een verhoogd risico vormen. Inspectie hiervan valt vooral onder de arbeidsinspectie, en deze is niet periodiek verplicht, zoals dat bij Seveso wel is.
Voorbeelden van ARIE-inrichtingen
Typische voorbeelden van bedrijven die onder de ARIE-regeling vallen, zijn:
Chemische productiebedrijven
Opslaglocaties voor brandbare of giftige stoffen
Afvalverwerkingsbedrijven met gevaarlijke chemicaliën
Grote industriële bakkerijen met opslag van brandbare vloeistoffen
Magazijnen met grote hoeveelheden aerosolen of lithium-ion batterijen
Conclusie
ARIE-inrichtingen spelen een cruciale rol in het beheersen van risico’s met gevaarlijke stoffen in Nederland. Bedrijven die onder deze regeling vallen, moeten strikte veiligheidsmaatregelen treffen om zware ongevallen te voorkomen. Eigenlijk zou je kunnen zeggen dat Arie Seveso-light is, waarbij een aantal documenten niet verplicht zijn, maar eigenlijk 90% van de Seveso processen en procedures ook van toepassing zijn op Arie bedrijven.
Het naleven van de ARIE-verplichtingen helpt niet alleen om de veiligheid van werknemers en omwonenden te waarborgen, maar voorkomt ook juridische en financiële en reputatie consequenties voor bedrijven.
Door een goed risicobeheerssysteem en een proactieve veiligheidsaanpak kunnen ARIE-inrichtingen voldoen aan de regelgeving en bijdragen aan een veiligere werkomgeving en leefomgeving.
Hopelijk biedt dit artikel een duidelijk antwoord op de vraag: Wat zijn ARIE-inrichtingen?
Met DG-360° krijg je alles wat je nodig hebt om compliant te zijn als Arie-bedrijf. Niets te veel, en niets te weinig!
Altijd in Compliance met DG-360°
DG-360° helpt je moeiteloos te voldoen aan de nieuwe omgevingswet, zodat je altijd in compliance bent en risico’s minimaliseert.
Maak compliance eenvoudig en beheers risico’s proactief. Neem contact op en ontdek hoe DG-360° jouw veiligheidsbeheer optimaliseert! 🚀
