Wat zijn Seveso-inrichtingen en waarom zijn ze belangrijk?
Seveso-inrichtingen zijn bedrijven die met grote hoeveelheden gevaarlijke stoffen werken en daarom onder strenge veiligheidsvoorschriften vallen. De naam komt van de Seveso-ramp in 1976, een industriële ramp in Italië waarbij een giftige wolk dioxine vrijkwam. Dit leidde tot de oprichting van Europese regelgeving om herhaling te voorkomen.
Maar wat betekent dit concreet? Wat maakt een bedrijf een Seveso-inrichting en waarom zou jij je hier druk om moeten maken? Laten we dit eens rustig bekijken.
Seveso-richtlijnen: De basis van alles
De Europese Seveso III-richtlijn, officieel de Richtlijn 2012/18/EU, stelt eisen aan bedrijven die met gevaarlijke stoffen werken. Dit betekent dat fabrieken, opslaglocaties en andere installaties waar bepaalde stoffen boven een bepaalde drempelwaarde aanwezig zijn, als Seveso-inrichting worden geclassificeerd.
Er zijn twee niveaus:
Lage drempel Seveso-inrichtingen – Hier gelden minder strikte regels (zo hoeven deze bedrijven bijvoorbeeld geen veiligheidsrapport (VR) te hebben). Deze bedrijven moeten echter wel een veiligheidsbeleid opstellen, een veiligheidsbeheersysteem (VBS) voeren en incidenten melden.
Hoge drempel Seveso-inrichtingen – Deze bedrijven hebben extra verplichtingen zoals een gedetailleerd veiligheidsrapport en rampenplannen.
De classificatie hangt af van de aard en hoeveelheid van de gevaarlijke stoffen. Denk aan chemische fabrieken, raffinaderijen, of opslagplaatsen voor brandbare gassen.
Waarom zijn Seveso-inrichtingen zo belangrijk?
Veiligheid, simpel gezegd. Als een ongeluk gebeurt bij een bedrijf met gevaarlijke stoffen, kunnen de gevolgen catastrofaal zijn. Denk aan explosies, giftige gaswolken of chemische verontreiniging.
Voorbeelden van grote industriële rampen (met als oorzaak gevaarlijke stoffen) in Europa
Seveso (Italië, 1976) – Dioxine lek met langdurige milieuschade.
Enschede (Nederland 2000) – Explosie in vuurwerkopslagplaats
AZF Toulouse (Frankrijk, 2001) – Explosie in een kunstmestfabriek.
Voorbeelden van grote industriële rampen (met als oorzaak gevaarlijke stoffen) buiten Europa
Bhopal (India, 1984) – Methyl Isocyanate lek.
Tianjin (China 2015) – Explosie in een opslagfaciliteit voor gevaarlijke chemicaliën
Beirut (Libanon 2020) – Explosie van ammoniumnitraat
Door strenge regelgeving en controles probeert de Europese Unie dergelijke rampen te voorkomen.
Wat moet een Seveso-inrichting doen?
Een Seveso-inrichting kan niet zomaar doen wat het wil. Er gelden strikte eisen, zoals:
Veiligheidsbeleid – Bedrijven moeten veiligheidsprocedures documenteren en implementeren.
Veiligheidsrapport – Hoge drempel Seveso-inrichtingen moeten een diepgaand rapport opstellen over risico’s, preventie en crisisbeheer.
Interne en externe noodplannen – Hoe wordt een incident bestreden? Wat doet de brandweer? Hoe worden omwonenden geïnformeerd?
Controle en inspecties – Overheden voeren regelmatige controles uit om naleving te garanderen.
Transparantie naar het publiek – Burgers moeten toegang hebben tot bepaalde informatie over nabijgelegen Seveso-inrichtingen.
Dit klinkt als veel bureaucratie, maar het voorkomt levensbedreigende situaties.
Seveso in Nederland en België
Nederland en België hebben allebei honderden Seveso-inrichtingen. De wetgeving is hierop aangepast:
Nederland: De Seveso III-richtlijn is verwerkt in het Besluit risico’s zware ongevallen (Brzo 2015). De nieuwe omgevingswet (januari 2024) gebruikt nog steeds deze richtlijn(!)
België: Hier spreekt men over de Seveso-wetgeving en is er een samenwerking tussen de gewesten en de federale overheid.
In beide landen worden bedrijven nauwlettend in de gaten gehouden door inspectiediensten zoals de Omgevingsdiensten in Nederland en de Federale Overheidsdienst (FOD) Volksgezondheid in België.
Wat als je in de buurt van een Seveso-inrichting woont?
Misschien denk je nu: “Woon ik eigenlijk in de buurt van zo’n gevaarlijk bedrijf?”
In geval van een incident gelden vaak standaard adviezen:
Binnen blijven, ramen en deuren sluiten
Luisteren naar officiële instructies via NL-Alert of BE-Alert
Vermijden van paniek en niet zelf ontruimen zonder bevel
Toekomst van de Seveso-wetgeving
Met de energietransitie en toenemende digitalisering verandert de industrie. Nieuwe risico’s ontstaan, zoals opslag van waterstof of grote batterijen. Er wordt daarom nagedacht over aanpassing van de Seveso-regels om nieuwe technologieën veilig te integreren.
Deze Seveso IV richtlijn staat al een tijdje op de rol, maar dit is vanwege Corona en de Oekraïne oorlog voor onbepaalde tijd naar achteren geduwd. Er is dan ook nog geen officiële aankondiging of tijdlijn voor de introductie van deze richtlijn.
Ook de cybersecurity van Seveso-inrichtingen krijgt steeds meer aandacht. Hackers die controle krijgen over een chemische installatie? Geen sciencefiction, maar een reële dreiging waar bedrijven zich tegen moeten wapenen.
Conclusie
Seveso-inrichtingen zijn niet zomaar bedrijven; ze beheren gevaarlijke stoffen en dragen een enorme verantwoordelijkheid voor hun werknemers en de samenleving. Dankzij strenge Europese en nationale regelgeving wordt het risico op rampen geminimaliseerd. Toch blijft voortdurende controle en aanpassing van de wetgeving cruciaal om nieuwe bedreigingen aan te pakken.
Of je nu werkt in de industrie, beleidsmaker bent of simpelweg in de buurt van een Seveso-inrichting woont, het is altijd goed om te weten hoe deze regelgeving onze veiligheid waarborgt. En zeg nu zelf, liever een beetje extra controle dan een chemische ramp in de achtertuin, toch?
Altijd in Compliance met DG-360°
DG-360° helpt je moeiteloos te voldoen aan de nieuwe omgevingswet en de Seveso- richtlijnen, zodat je altijd in compliance bent en risico’s minimaliseert.
Maak compliance eenvoudig en beheers risico’s proactief. Neem contact op en ontdek hoe DG-360° jouw veiligheidsbeheer optimaliseert! 🚀
